برای زیرسازی بوم چه کارهایی باید کرد؟ روشهای آماده کردن بوم در هنرمندان مختلف متفاوت اجرا می شوند. این بدان دلیل است که در هر مرحله از آماده سازی با گزینه های متعددی مواجه خواهیم شد که هر هنرمند بنا به نیاز خود آنها را بکار می گیرد. تصویری از بافت استفادهشده برای بوم از جنس پارچه پنبه ای خام. این مقاله خیلی راحت میتونه بهتون کمک کنه که با موضوع نقاشی رنگ روغن آشنا بشین.
بوم
بوم به بستری اطلاق می شود که نقاشان آنرا برای پیاده سازی آثار خود برمی گزینند و می تواند از هر نسجی با بافت متراکم بوجود آید. همانطور که در دو تصویر اخیر می بینید در بوم سازی از دو جنس پنبه و کتان استفاده می شود که کتان به نسبت پنبه گرانتر است. این دو بافت زمانیکه هنوز خام هستند – هنوز موادی روی آنها برای جلوگیری از نفوذ رنگ و خیس شدن بوم قرارداده نشده – از یکدیگر به آسانی قابل تشخیص بوده و به رنگ قهوه ای بسیار روشن هستند. اگر میخواهید در مورد رنگ در نقاشی بیشتر بدانید مقاله معرفی رنگ در نقاشی را مطالعه کنید.
این دو بافت هم به صورت خام و هم به صورت آمادهشده در بازار قابل دسترسی هستند. اما هنرمند با تهیه بوم آمادهشده دیگر نیازی به مراحل اندازه گیری و اتصال بوم و ترکیب مواد که بسیاری از هنرمندان دیگر ترجیح میدهند ندارد. از طرف دیگر بوم خام ارزانتر بوده و اغلب نقاشان برای اینکه چگونگی مراحل آمادهسازی را بیاموزند و یا از هزینه آمادهسازی بکاهند و مهمتر از همه سطح بومشان را بسته به نیازشان بسازند، تمایل بیشتری به آن دارند.
چگونگی کششدادن سطح بوم
قبل از اینکه به سطح بوم مواد زدهشود ابتدا باید آنقدر کشیدهشود تا در چهارچوب به خوبی جا بگیرد. اگر این مرحله بعد از قراردادن بافت در چهارچوب انجام شود سبب ترکخوردن سطح بوم و ناهمواری آن می شود. پرایمر primer یا همان مواد اولیه که بر سطح بوم می زنند، خود، باعث محکم شدن سطح می شود صرف نظر از اینکه چقدر آن بافت کشیدهشدهبود.
خرید پارچه کشش دادهشده هزینه گزافی برای بسیاری هنرمندان که پرداخت هزینه برایشان اهمیت دارد دربردارد در نتیجه با اینکه کششدادن به پارچه بود در مراحل اولیه مشکل است، ترجیح می دهند آنرا به صورت خام تهیه کنند.
ابزار لازم برای زیرسازی بوم :
- چهار تکه چوب برای ساخت چهارچوب که قابل دسترسی در هر نجاری هست.
رایج ترین چهارچوب ها به صورت فارسی بر و اندازه گیریشده هستند. - منگنه زن و منگنه : اگر منگنه از مس یا برنج باشد بهتر است.
- انبردست: برای اینکه بتوانید اتصال بهتر و بیشتری را در اضلاع قاب ایجاد کنید از انبردست استفاده کنید.
- قیچی ، چاقو و یا ابزار تیز
- گونیا و تراز
- ابتدا چوبها را به صورت عمود بر هم و به صورت مستطیل کنار یکدیگر قرار دهید.
سعی کنید آنها را در زوایا، محکم و با فشار دست و یا با ضربه های آرام چکش ( با مراقبت کردن از چوب ) قراردهید. - از گونیا برای اطمینان از عمود بودن زوایا استفاده کنید.
- وقتی که چهارچوب را آمادهکردید، پارچه را روی سطحی تمیز پهن کنید و چهار چوب را بر آن قرار دهید.
- با قیچی پارچه را با احتساب 2-3 اینچ اضافه تر در هر ضلع برای اتصال و منگنهزدن و … برش زنید.
اندازه گیری و مواد زدن
پس از اتصال پارچه بر چهارچوب به مرحله زمینه سازی می رسیم. برای رنگ روغن از محلول رقیقشده چسب حیوانات ( نوعی چسب که از جوشاندنکلاژن پوست و استخوان حیوانات به دست می آید) بر روی پارچه کتانی برای محافظت آن در برابر اسید موجود در رنگ ها که باعث تخریب بوم می شوند استفاده می شود.
بر روی این چسب از پرایمر استفاده می شود که لایه اصلی و پوشاننده را بر بوم بوجود می آورد همچنین این ماده باعث می شود رنگها به صورت یکدست و هموار بر سطح بوم قرار بگیرند و بافتی یکنواخت روی بوم پوشانده شود. علاوه بر این، با این کار مقدار جذب آب و مایعات نیز کنترل خواهد شد.
جسو
رایج ترین پرایمر از ترکیب روغن با رنگدانه های سفید نظیر گچ، گچ پاریسی و چسباننده هایی مثل کازیین بدست می آیند. به این ترکیب ” جسو Gesso ” گفتهمی شود. این ماده بسته به بافت و سطح جذب آب مورد نیاز می تواند به صورت کرم و یا خمیر مورد استفاده قرار بگیرد. همچنین در بازار به رنگ های مختلف موجود است کعه البته رنگ متداول آن سفید است.
این ماده پوشاننده که بر پایه آب است در اواسط دهه 50 میلادی و خصوصا برای رنگ های اکریلیک تهیه می شد. برای ایجاد سطحی صافتر در بوم جسو را دو الی سه مرتبه و در بیشترین حالت 4 مرتبه بر سطح بوم می زنند. در صورتیکه ازجمله هنرمندانی هستید که آثاری با جزییات بیشتر خلق می کند، دو لایه از جسو برای بوم کافیست.
از انجا که سرعت خشکشدن جسو بسیار زیاد است، پوشاندنسطح بوم با این ماده باید بسیار به سرع و در یک جهت انجام شود. پس از مالیدنیک لایه حدود یک ساعت صبر کنید تا لایه نخست خشک شود و با کاغذ سمباده بر سطح آن بکشید تا نرم شود. گرد و خاک ایجادشده را با دستمالی تمیز کنید و لایه بعدی را در خلاف جهت لایه پیشین بزنید تا رد قلم مو بر بوم نماند.
فراموش نکنید که قلم موی خود را پس از هر بار استفاده بشویید چون در صورت خشک شدن قلم مو به حال اولیه بر نمیگردد. همچنین فراموش نکنید که تمامی قسمتهای بوم مثل زوایا و گوشه ها و کناره ها را نیز آغشتهبه پرایمر کنید. پیشنهاد می کنم مقاله ۴ راه برای تفکر خلاقانه در نقاشی را نیز مطالعه کنید.
سوالات متداول
کشش دادن سطح بوم
اندازه گیری و مواد زدن
استفاده از پرایمر جسو
برای جلوگیری از نفوذ رنگ و خیس شدن بوم
ایجاد سطحی صاف تر در بوم.
پایان مقاله نقاشی رنگ روغن