اسکراچ برد در تصویرسازی (به انگلیسی scratch board) یکی از تکنیک های زیبای تصویرسازی است. در این مقاله از نقاشی آرت به بررسی اسکراچ برد در تصویرسازی می پردازیم. لازم است این نکته را بدانید که بدون شک دیدگاه شما نسبت به هنر و حرفه ی تخصصی تصویرسازی پس از مطالعه ی این مقاله تغییرخواهد کرد. با ما همراه باشید. این مقاله خیلی راحت میتونه به شما کمک کنه که با اسکراچ برد در تصویرسازی آشنا بشین.
معرفی شیوه ی تصویرسازی با اسکراچ برد
یکی از آموزش های بنیادی برای هنرجویان رشته‌ی تصویرسازی آشنایی با هنر و حرفه‌ی اسکراچ است که به آن خراشاندن سطح نیز می گویند. در اين مقاله هنرجويان خواهند آموخت که چگونه با خراشاندن سطح (اسکراچ برد) با استفاده از مواد و ابزارهای مختلف به تصویرسازی بپردازند و خالق خاص ترین و جذاب ترین اثرهای هنری باشند.
کاربرد اسکراچ برد برای تصویر سازی
آنها می آموزند که چگونه از اسکراچ برد برای تصویرسازی استفاده کنند. در این مقاله به آموزش این نکته نیز خواهیم پرداخت که غیر از سطوح اثر پذیر معمول و همیشگی ، چه سطوح و چه ابزارهایی برای اسکراچ برد مناسب تر هستند و هر کدام از این سطوح و ابزار ها برای چه مواقعی کاربرد بیشتری دارند .
روش کار خراشاندن سطح (اسکراچ برد) چگونه است ؟
در قرن بیستم روش خاصی اختراع شد که در آن به جای استفاده از سنگ های لیتوگرافی که در صنعت چاپ کاربرد داشتند ، این بار از مقوای خاصی به نام اسکراچ برد به کار گرفته‌شد . اسکراچ برد ضخامت بسیار کمی از یک ورق نازک مقواست که با لایه ای از گچ که با چسب خاصی به هم فشرده‌شده‌است ، ساخته‌می‌شود.
اگر سطح کار در این مقوا به وسیله ی مرکب سیاه رنگ پوشانده‌شود ، با استفاده از یک سری از ابزارهای ویژه که از اصلی ترین خصوصیاتشان نوک بسیار تیزشان است می توان روی این مقواها طرح های بسیار زیبا و بی نظیر را خلق کرد. در ایران متاسفانه مقوای مخصوص اسکراچ برد کم پیدا است. اما نوع خاصی از مقواهای گلاسه پیدا می شود که با رنگ های طلایی و نقره ای یا مسی موجود هست. روی این نوع کاغذها میتوان روی آنها به طراحی پرداخت.
آیا امروزه تصویرگری به شیوه ی اسکراچ برد کاربرد دارد ؟
یکی از اساسی ترین ویژگی های تصویرسازی در اسکراچ برد ، طراحی سیاه و سفید و همچنین بسیار خلاصه و کودکانه ی آن است. بسیار واضح است که این طراحی به دلیل همین ویژگی های خاص و منحصربفرد همچنان جایگاه خاص و ویژه ی خود را داراست .
در اصل این سبک از هنر کاملا مطابق ذائقه ی کودکان و نوجوانان می باشد. نکته ی مهم تر اینست که اگر این اسکراچ برد مطابق با نیازهای هر سن و مخاطب خاص خود طراحی شود بدون شک هیچگاه جایگاه خود را از دست نخواهد داد .
ابزار و وسائل مورد نیاز در اسکراچ برد
در این قسمت به معرفی ابزار و وسائلی که برای طراحی با اسکراچ برد (خراش) نیاز است می پردازیم. البته با توجه به نوع کار و طرح از پیش تعیین شده ممکن است این ابزار آلات تغییر کنند .
- مقوای مخصوص برای اسکراچ برد یا مقوای مخصوص گلاسه که در نوع های پشت چسب دار به رنگ های نقره ای ، مسی و طلایی موجود است و یا مقوای PVC که قابلیت جذب مرکب را دارد .
- مرکب ضد آب یا راپیدوگراف (این نوع مرکب ها روی مقواهای ذکر شده جذب می شوند و پس از آنکه خشک می شوند ، ریخته نمی شوند)
- ابزارهای خراش شامل کاترها و تیغ های جراحی و یا تیغ های موکت بری
- سمباده و تخته شاسی
- رنگ های جوهری و مداد
- خط کش و شابلون ها
ابزار خراش
یکی از اساسی ترین ابزارها در تصویرسازی با خراش استفاده از ابزاهای تیز و مناسب خراش است که به آن ها کاتر قلمی گفته می شود . این کاترها برای خراش و طراحی با خراش بر روی سطوح مقوایی و یا PVC مناسب هستند و همانند حکاکی چوب لینولئوم ، این آثار نیز خلق می شوند. ابزارهای خراش شامل دو دسته ی کاتر قلمی و ابزارهای نوک سوزن گردی هستند. دسته ی اول یعنی کاتر قلمی مناسب کاغذ گلاسه و طلق هستند و ابزاهرهای نوک سوزن گرد برای ورق های پشت چسب دار مناسب تر هستند .
روش کار در خراش ( اسکراچ برد ) چیست ؟
با هم مراحل اسکراچ برد را بررسی می کنیم.
1 . پوشاندن تمام سطح کار یا مقوا به وسیله ی مرکب و سپس خراش دادن سطح اثر پذیر
ابتدا کادر کار توسط چسب پوشانده شده و سپس کاغذ به شاسی چسبانده می شود. پس از این مرحله با استفاده از قلم موهای درشت تمام سطح به صورت کاملا یکسان و دقیق به طوریکه سطح ترک نخورد و لایه گذاری بیش از حد نباشد که باعث ترک خوردن سطح شود به مرکب سیاه آغشته میشود. پس از انتقال طرح طراحی از قسمت های ظریف تر با استفاده از ابزار خراش آغاز می شود.
2 . پوشاندن قسمت های تیره توسط مرکب و سپس خراش دادن سطح اثر پذیر
این روش نقطه مقابل روش قبلی است و تنها کافیست تا قسمت های تیره ی طرح رنگ آمیزی شود . در این روش ابتدا تصویر سیاه و سفید مورد نظر را بر روی کاغذ طراحی می کنیم. سپس اطراف طرح را با استفاده از ابزار خراش، خراش می دهیم. این کار همچون طراحی بر روی لینولئوم و یا حکاکی بر روی چوب است. تفاوت عمده ی آن این است که با این روش می توان بسیار جسورانه برای کودکان و نوجوانان و حتی بزرگسالان تصویر سازی کرد.
نتیجه گیری
در این مقاله به معرفی یکی از ارزشمند ترین روش های طراحی و تصویرسازی که بدون شک از گذشته تا امروز هیچگاه از ارزش ها و جذابیت هایش کاسته نشده پرداختیم . این هنر خارق العاده و تامل برانگیزهنر استفاده از خراش برای تصویرسازی است که امروزه طراحی هایی نوین، آن را به شکل مدرنیته اش تبدیل کرده است. لازم است در انتهای این مقاله به معرفی یکی از خالقین این آثار جذاب و بسیار هنری بپردازیم . این هنرمند همیشه زنده ، زنده یاد مرتضی ممیز است که می توانید آثار مشهود و بسیار شکیل او را در گوشه و کنار بسیاری از کتب آموزشی ، داستانی و هنری و یا مجله ها مشاهده نمایید. آشنایی با ۹ اشتباهات تصویرگران که اکثرا مرتکب می‌شوند می تواند در پیشرفت شما بسیار موثر باشد.
سوالات متداول
اسکرچ بورد تکنیکی است که توسط هنرمندان تجاری و تصویرگران برای ساختن نقاشی هایی که به راحتی قابل بازتولید هستند و شباهت زیادی به حکاکی روی چوب یا حکاکی روی چوب دارند، استفاده می شود.
خراشاندن سطح
طراحی سیاه سفید، اساسی ترین ویژگی های تصویرسازی در اسکراچ برد است.
یکی از اساسی ترین ابزارها در تصویرسازی با اسکراچ برد، کاتر قلمی است.
پایان مقاله اسکراچ برد در تصویرسازی
