اصول نقاشی پرتره

دلایل به وجود‌آمدن نقاشی پرتره :

1. شبیه سازی
2. ثبت هویت شخص برای نسلهای آینده ( خصوصا ما قبل ظهور عکاسی )
3. خلق یاد بود از شخصی که در حال حاضر یا غایب است و یا از دنیا رفته‌است.
4. نشان‌دادن چهره ای با خصوصیات منحصر به فرد به طور مثال تاکید بر امروزی‌بودن فرد و یا نشان‌دادن خصوصیات شخصی او در چهره اش
5. خواست شخصی هنرمند در جهت ثبت موضوع جاندار
6. نشان‌دادن هویت و اصالت خاص انسانی
7. باز نمایی چهره فرد به صورت کاملا معاصر و با به کارگیری روش های بروزشده هنر کلاسیک
8. پرداختن‌به‌شخصیت و روانشناسی و یا خصوصیات فردی شخص
9. بررسی و تقویت مهارتهای نقاشی پرتره توسط شخص هنرمند نقاش

برخی توصیه های مورد نیاز

بیشتر نقاشی های پرتره برای شروع کار شروع به طراحی از شخص نشسته در مقابلشان می پردازند .ولی به طور کلی انتظار می رود که در ابتدای امر هنرمند شروع به طراحی آنچه درفضای مقابلش بطور کلی می بیند بپردازد. طبیعتا برخی از پرتره ها خوب از آب در می آیند ولی بسیاری از هنرمندان حتی پس از تلاش وافر هنوز نمی توانند شباهت و اصول کلی را در طرح نهایی به نمایش درآورند. به همین دلیل بسیاری از نقاشان از جمله آن ها که مجرب تر هستند و ابتدا ساکن از رنگ روغن استفاده می کنند. در واقع آنها در این روش از کلیت به جزئیات حرکت می کنند و این امر منجر به اشتباهات کمتر در اثر نهایی میشود.

در اینجا به چند نکته حائز اهمیت اشاره می کنیم : 

از ابزار مناسب با توجه به موضوع طراحی خود استفاده کنید :

1. برای پرتره کوچکتر ( در ابعاد کوچکتر ) و یا جزئیات زیاد از مداد و برای آثار در ابعاد وسیع از گچ ( پاستل گچ) و یا کنته استفاده کنید.
2. از نور تابیده‌شده به موضوع اطمینان حاصل کنید که سایه و روشن های مورد نیاز کار و شخصیت فرد را به درستی بیان کنند. همچنین از کشیدن‌صورت تمام رخ بپرهیزید چنانکه نشان‌دادن چشم ها و دهان که بصورت نرم زنی قرار میگیرند در صورت درست نبودن زاویه درست دچار نوعی بی ماهیچگی می شوند. که این مسئله کاملا اثر را به اثری غیر حرفه ای مبدل می کند
3. هیچ گاه کل فضای کاغذ خود را به یک چهره اختصاصی ندهید. حد معمول آن 3/2 و یا حتی 2/1 کل فضا می باشد. در صورت استفاده از کاغذ یا بوم بسیار بزرگ یا پرترره های بزرگ در میان آن باعث می شود که جوانب کار شما به سختی پر شوند و در نتیجه جای گذاری نواحی مختلف صورت به درستی صورت نگیرند.
4. نزدیکی شما به موضوع بسیار مهم است. در صورت دوری زیادی از حد شما از مدل، نواحی و جزئیات مهم که تاثیر زیادی در بیان حالات فرد دارند نظیر چشمها و دهان از نظر شما خارج می شوند و نمیتوانید به درستی آنها را به ثبت برسانید.
5. معمولا توصیه میشود در ابتدای کار تصویری کلی و یا حتی توده ای خط از کل ساختار مدل خود را بر زمینه بیاورید و سپس به جزئیاتی نظیر چشم ها و بینی بپردازید. مثلث بین چشم ها و نوک بینی می تواند هدایت گر خوبی برای شما باشد.

نقاشی بر زمینه تیره

برای نقاشی بر زمینه تیره به نکات زیر توجه بفرمایید:
ابتدا با زغال طرح کلی دقیقی از موضوع خود بکشید سپس برای شروع سعی کنید از رنگ آمبره (قهوه ای متمایل به زرد ) و یا سفید برای رنگهای اولیه استفاده کنید. با استفاده از رنگ سفید و یا قهوه ای مایل به زرد در مرحله دوم ،طراحی دقیق را با پرداختن‌به‌لبه های نازک و ضخیم پرتره، استخوانها و اندامها بکشید.
مراقب باشید که رنگ استفاده‌شده نباید پررنگ تر از آنچه در اثر نهایی انتظارش را دارید باشید چون زمینه تیره تمایل به جذب رنگهای میانه (رنگهای کمی پررنگتر ) دارد و باعث میشود جزئیات کار کاملا خود را نشان ندهند. اجازه دهید در این مرحله رنگها خشک شوند. برای سایه‌زدن، از رنگهای قرمز عربی و مشکی استفاده کنید. برای مناطق برجسته و نورانی تر از رنگ سفید و برای بقیه نواحی با تنالیته های میانه از ترکیب رنگهای ذکرشده با مخلوطی از آبی کبالت و اندکی از سبز اکسید کرومیوم استفاده کنید اجازه دهید رنگها کامل خشک شوند.

نقاشی پرتره بر زمینه رنگی 

این روش، روشی بسیار کلی است که بر دو اصل استوار می باشد

1. طراحی کلی
2. استفاده از رنگ روغن

• آماده‌سازی زمینه: سعی کنید از رنگهای خاکستری، صورتی کمرنگ، سبزهای رنگ پریده و قهوه ای ها و تکمیل کردن اثر نهایی در جهت رفع نواقص کار استفاده کنید.
• ابتدا در مورد ترکیب بندی کار خود اطمینان حاصل کنید برای این کار میتوانید ابتدا با زغال به طراحی بپردازید و یا طراحی رنگ انجام دهید تا بتوانید ترکیب بندی را ببینید.
• قبل از پرداختن‌به‌نقاشی ابتدا پالت خود را سر و سامان دهید و به ترتیب زیر رنگهای خود را تقسیم بندی کنید رنگهای مربوط به پوست ـ رنگهای مربوط به مو ـ رنگهای مربوط به لباس ـ رنگ زمینه
  شما در این راه ممکن است در طول کار خود بارها و بارها نواحی خاص از اثر خود را با رنگ روغن تصحیح کنید
• از نوارهای جانبی و نورهای مقابل مدل استفاده کنید. در این صورت با ایجاد سایه های مدل به ترکیب بندی کار خود نیرو می بخشید.
• حرکت بدن و حرکت سر را از هم منفک کنید این دو هیچ ارتباطی با هم ندارند.
• در زمینه از رنگهای خنثی و رنگهای روشن تر از سایه های اثر خود استفاده کنید.

نکات خاص دیگر 

1. توصیه‌می‌شود در سایه‌زدن ابتدا از بینی شروع کنید.
2. توصیه‌میشود در سایه‌زدن چانه از رنگهای بقیه نقاط صورت و کمی سردتر از آنها استفاده کنید.
3. محل تلاقی نور و سایه حتما از رنگ استفاده کنید و تنها به سیاهی و سفیدی بپردازید
4. برای رنگ پوستهای معمولی (نه خیلی روشن و نه تیره ) از رنگهای کادمیوم استفاده کنید.
5. رنگ قسمتهای سایه دار باید شبیه به رنگ زمینه باشند .
6. سعی کنید از رنگ زمینه در رنگ صورت و نواحی رنگ پوست تلفیق کنید تا این دو منطقه جدا از هم به نظر نرسند و تناسب و ارتباط رنگ داشته باشند.
7. در صورتیکه در رنگ آمیزی موها از روشن به تاریک می روید همان روش را برای چشم انتخاب کنید به این معنا که از اطراف مردمک و از رنگهای روشن به سمت تاریکی میان چشم حرکت کنید.
8. در ابتدای نقاشی خود از سایه‌زدن شروع کنید و برای اینکار از رنگهای کادمیوم با آبی کبالت و مشکی و قهوه ای روشن نزدیک به زرد اسفاده کنید. در صورت داشتن مدلی که صورت بی حالتی دارد و سایه ها را تیره تر نقاشی کنید.
9. در جهت تسهیل رنگ آمیزی خود می توانی نواحی رنگی صورت را تقسیم بندی کنید تا درک دقیق تری از رنگها بدست آورید.
10. برای پوست هایی که رنگ گرمتری دارند اما در نقاشی از آنها نیز حتما کمی از رنگهای سرد بکار برید این کار را بالعکس برای رنگ پوست های پریده رنگ تر نیز میتوانید انجام دهید ولی به یاد داشته باشید که مناطق تاریک و روشن باید کاملا جدا از هم به نظر بیننده بیاید.
11. نواحی گوشت دار معمولا دارای رنگهای گرمر نواحی استخوانی سردتر هستند برای نشان‌دادن برجستگی گونه ها و چانه از رنگهای گرمتر استفاده کنید.
12. با بکاربردن رنگهای خنثی در پس زمینه اجازه ندهید زمینه کار خود اثر را تحت الشعاع قرار بدهد.

پالت نقاشی پرتره

برای ادغام رنگها در این زمینه ( نقاشی از چهره ) توصیه های زیادی شده‌است اما اصولا گفته‌شده‌است که بیش از سه رنگ را با هم مخلوط نکنید. با اینکه ادغام رنگها در حد متعادل قابل قبول است اما بیشتر عقیده بر آن است که از تاش های مسطح و ضربه قلم های مناسب برای کار استفاده شود به خاطر داشته باشید. که نواحی تاریک، همان نواحی روشن بوده‌اند که تنها تناسب مقدار رنگی استفاده‌شده در آنها تغییرکرده پس مقدار و تناسب رنگها را برای نواحی تیره با توجه به نواحی روشن مورد توجه قرار دهید.

پیشوندهای رایج رنگها در نقاشی از صورت

آبی اولترامارین B ،یریدیان V، سینای خام S ، سوختهS ،آمبر (قهوه ای مایل به زرد)T ، آمبر سوختهU ، قرمز روشن L ، صورتی (سرخ) M ، قرمز ونیزی E ، سفید تیتانیوم W ، زرد کارمیوم روشنY ، زرد Y ، قرمز روشن کادمیوم R ، قرمز R ، آبی کابالت B ، اوکر Q ، آبی فالو P ، زرد نپال N ،

اصول رنگی در نقاشی رنگ روغن

• آبی +قرمز روشن+ سینای خام+ سفید تیتانیوم W+S+L+B+ : پوست صورت معمولی
• آبی کبالت+ ویریدیان + سینای خام+ سفیدتیتانیوم : پوست صورت روشنتر
• دیرییدیان + قرمز روشن+ زرد پنال+ سفیدتیتانیوم :پوست کودک
• آبی اولترامارین + سینای سوخته + اوکر + سفیدتیتانیوم:صورت میانه
• آبی اولترامارین + سرخ + سینای سرخ + سفیدتیتانیوم :میانه به تاریک
• آبی اولترامارین + سینای سوخته + اوکر + سفیدتیتانیوم :موی قرمز
• آبی اولترامارین + آمیز سوخته + اوکر + سفیدتیتانیوم:موی قهوه ای تیره
• آمبر سوخته + سرخ + آبی اولترامارین :موی سیاه

سوالات متداول نقاشی پرتره

چطور پرتره را شروع کنیم ؟
برای شروع طراحی پرتره، ابتدا باید خطوط راهنما بکشید که ساختار صورت و تناسبات آن را مشخص کند. سپس به تدریج جزئیات مانند چشم‌ها، بینی، دهان و گوش‌ها را اضافه کنید.

چطور تناسبات صورت را در طراحی پرتره رعایت کنیم ؟
تناسبات صورت باید با دقت رعایت شود. به‌طور کلی، چشم‌ها معمولاً در مرکز صورت قرار دارند و فواصل بین اجزای صورت باید متناسب باشند.

چطور از خطوط راهنما برای طراحی پرتره استفاده کنیم؟
برای کشیدن پرتره، خطوط راهنما به شما کمک می‌کنند که تمام اجزای صورت را در مکان‌های درست قرار دهید. این خطوط می‌توانند به‌صورت عمودی و افقی برای تعیین موقعیت چشم‌ها ، بینی و دهان رسم شوند.

چطور طراحی چشم‌ها را در پرتره درست انجام دهیم؟
چشم‌ها معمولاً اولین جایی هستند که در پرتره باید به آن توجه کنید. آن‌ها باید از لحاظ شکل، اندازه و فاصله دقیق رسم شوند. استفاده از سایه‌زنی در اطراف چشم‌ها به شما کمک می‌کند که عمق و واقع‌گرایی بیشتری به چهره بدهید.

چطور طراحی بینی در پرتره را دقیق انجام دهیم؟
نکته کلیدی در طراحی بینی، رعایت تناسبات و ایجاد سایه‌های نرم است. بینی از اجزای پیچیده صورت است که باید به‌درستی در موقعیت خود قرار گیرد.

چطور طراحی دهان و لب‌ها در پرتره را درست انجام دهیم؟
دهان و لب‌ها معمولاً به‌اندازه چشم‌ها و بینی اهمیت دارند. برای طراحی دقیق آن‌ها، باید به شکل طبیعی لب‌ها و چگونگی ترکیب آن‌ها با خطوط صورت دقت کنید.

چطور از سایه‌زنی برای ایجاد عمق در پرتره استفاده کنیم ؟
سایه‌زنی به شما کمک می‌کند که عمق و حجم به صورت بدهید. استفاده از سایه‌های نرم در اطراف اجزای صورت، مانند زیر چشم‌ها یا بینی، باعث می‌شود که پرتره شما واقع‌گرایانه‌تر شود.

چطور طراحی موها در پرتره را انجام دهیم؟
موها بخش مهمی از پرتره هستند. طراحی آن‌ها باید به‌طور دقیق با استفاده از خطوط نرم یا زبری انجام شود. برای نشان دادن عمق و حرکت موها از سایه‌زنی استفاده کنید.

چطور در طراحی پرتره از نور و سایه استفاده کنیم ؟
نور و سایه نقش مهمی در ایجاد بعد و واقع‌گرایی در پرتره دارند. باید توجه کنید که نور از کجا می‌آید و سایه‌ها کجا باید باشند تا چهره طبیعی‌تر به نظر برسد.

چطور طراحی پرتره‌های رنگی را انجام دهیم؟
در طراحی پرتره‌های رنگی ، انتخاب رنگ‌های مناسب برای پوست ، مو و لباس مهم است. از ترکیب رنگ‌ها برای ایجاد عمق و روشنایی استفاده کنید تا پرتره شما جذاب‌تر شود.

چطور از جزئیات برای افزایش واقع‌گرایی پرتره استفاده کنیم ؟
جزئیات مانند چروک‌های پوست، حالت چشم‌ها، و بافت موها می‌تواند پرتره شما را واقعی‌تر کند. این جزئیات باید با دقت رسم شوند تا پرتره طبیعی و زنده به نظر برسد.

چطور در طراحی پرتره از تناسبات صورت استفاده کنیم ؟
تناسبات صورت به شما کمک می‌کند که اجزای صورت را به‌درستی و با ابعاد مناسب رسم کنید. این کار باعث می‌شود پرتره شما از نظر بصری متناسب و جذاب باشد.

چطور با استفاده از ابزارهای مختلف طراحی پرتره انجام دهیم؟
برای طراحی پرتره، می‌توانید از ابزارهای مختلف مانند مداد ، رنگ‌های آبرنگ، پاستل و رنگ‌های روغنی استفاده کنید. انتخاب ابزار مناسب بستگی به سبک و نتیجه نهایی موردنظر شما دارد.

چطور طراحی پرتره از مدل زنده را انجام دهیم؟
طراحی از مدل زنده بهترین روش برای تمرین پرتره است. با دقت به وضعیت مدل و ناظر بر تناسبات صورت و جزئیات آن ، پرتره‌ای دقیق و واقعی ایجاد کنید.

چطور پرتره‌هایی با ویژگی‌های خاص (مانند حالات صورت) طراحی کنیم؟
برای طراحی پرتره‌های با ویژگی‌های خاص، مانند حالت‌های مختلف صورت، باید به‌دقت تغییرات در عضلات صورت و تغییرات چهره را بررسی کنید. این تغییرات می‌توانند احساسات و حالت‌های مختلف را نشان دهند.

چطور از پرتره‌های سیاه و سفید برای آموزش استفاده کنیم؟
پرتره‌های سیاه و سفید برای تمرین سایه‌زنی و شکل‌دهی صورت بسیار مفید هستند . این نوع پرتره‌ها به شما کمک می‌کنند که بیشتر به تناسبات و سایه‌ها توجه کنید و جزئیات را بهتر درک کنید.

چطور طراحی پرتره از عکس‌ها انجام دهیم ؟
برای طراحی پرتره از عکس، ابتدا به ویژگی‌های اصلی صورت توجه کنید و سپس از خطوط راهنما برای ایجاد تناسبات استفاده کنید. عکس‌ها به‌عنوان مرجع می‌توانند به شما کمک کنند که جزئیات دقیق‌تر را پیاده‌سازی کنید.

چطور طراحی پرتره‌های شخصیت‌های تاریخی را انجام دهیم؟
برای طراحی پرتره‌های شخصیت‌های تاریخی ، ابتدا باید ویژگی‌های چهره آن‌ها را به‌دقت مطالعه کنید. سپس، تناسبات و جزئیات صورت آن‌ها را در نقاشی خود پیاده‌سازی کنید.

چطور پرتره‌های در حال حرکت را طراحی کنیم؟
در طراحی پرتره‌های در حال حرکت، باید به نحوه تغییرات صورت و بدن در حین حرکت دقت کنید. این طراحی نیازمند درک درست از آناتومی بدن و نحوه تغییرات اجزای صورت در حرکات مختلف است.

چطور پرتره‌های دیجیتال طراحی کنیم؟
برای طراحی پرتره دیجیتال، می‌توانید از نرم‌افزارهای طراحی مانند Photoshop یا Procreate استفاده کنید. این نرم‌افزارها ابزارهای مختلفی برای طراحی دقیق‌تر و سریع‌تر پرتره‌ها فراهم می‌کنند.

چطور از طراحی پرتره برای بیان شخصیت استفاده کنیم ؟
طراحی پرتره نه تنها به‌دنبال نمایش ظاهر فرد است ، بلکه می‌تواند ویژگی‌های شخصیت فرد را هم نشان دهد. با استفاده از حالت صورت، نوع نگاه و وضعیت بدن، می‌توانید احساسات و شخصیت فرد را بهتر انتقال دهید.

چطور از عکس‌های پرتره برای تمرین استفاده کنیم؟
عکس‌های پرتره می‌توانند به شما کمک کنند تا از جزئیات صورت و تناسبات آن برای تمرین استفاده کنید. با دقت به جزئیات و سایه‌ها در عکس‌ها، می‌توانید مهارت‌های طراحی خود را تقویت کنید.

چطور پرتره‌هایی از سبک‌های مختلف طراحی کنیم ؟
برای طراحی پرتره‌ها در سبک‌های مختلف مانند رئالیسم ، کاریکاتور یا سبک‌های انتزاعی ، باید از تکنیک‌های مختلف استفاده کنید. هر سبک نیاز به رویکرد خاص خود دارد که باید با آن آشنا شوید.

چطور در طراحی پرتره از متن و پس‌زمینه استفاده کنیم ؟
اضافه کردن پس‌زمینه یا متن به پرتره می‌تواند به شما کمک کند که داستانی را بیان کنید. این می‌تواند پرتره شما را از یک تصویر ساده به یک اثر هنری معنادار تبدیل کند.

چطور به طراحی پرتره عمق بدهیم؟
برای دادن عمق به پرتره، باید از سایه‌زنی، روشنایی و درک صحیح از انحناهای صورت استفاده کنید. این کار باعث می‌شود که چهره از سطح نقاشی خارج شود و حس سه‌بعدی پیدا کند.

چطور طراحی پرتره‌های هنری با تأثیرات خاص انجام دهیم ؟
با افزودن تأثیرات خاص به پرتره‌ها ، مانند طراحی با استفاده از رنگ‌های خاص یا جزئیات غیرمعمول ، می‌توانید پرتره‌های هنری و منحصر به فرد ایجاد کنید که از دیگر پرتره‌ها متمایز باشد.