تصویرسازی سیاه و سفید (به انگلیسی Black and white illustration) از جمله هنر هایی است که همیشه جذابیت خاص خود را دارد و هرگز قدیمی نمی شود. این هنر با بهره گیری از دو رنگ سیاه و سفید می تواند به بهترین شکل ممکن دنیای رنگی روزمره را به تصویر بکشد فقط کافیست بدانید چگونه از سایه ها و تکنیک های تیره و روشن به کار بستن رنگ ها استفاده کنید.
اگر تمایل دارید راجع به جزئیات این شاخه از هنر تصویرسازی بیشتر مطلع شوید با ما در این مطلب همراه باشید. این مقاله خیلی راحت میتونه به شما کمک کنه که با تصویرسازی سیاه و سفید آشنا بشین.
اهداف و موضوعات تصویرسازی سیاه و سفید
همانطور که از اسم هنر تصویرسازی سیاه و سفید نیز مشخص است، تنها با رنگ‌های سیاه و سفید اجرا می شود. هدف از تصویرسازی رساندن یک مفهوم و یا ایده در قالب تصویر می‌باشد که گفتن آن با کلمات دشوار است.
حال تصویرسازی سیاه و سفید با توجه به محدویت‌هایی که در ایجاد آن وجود دارد تنها می‌تواند برای اهدافی خاص و موضوعات مشخصی استفاده شود.
در واقع در تصویرسازی سیاه و سفید تنها از رنگ سیاه استفاده می‌شود که هنرمندانه با رنگ سفید کاغذ یک تصویر ایجاد می‌شود. در ادامه این مطلب به کاوش در مورد رنگ‌های سیاه و سفید و نحوه‌ی استفاده از آن‌ها در تصویرسازی پرداخته‌ایم. همراه ما باشید.
مقدمه ای در باب معرفی دو رنگ سیاه و سفید
رنگ‌ها در هر فرهنگ، دین و تاریخی معنا و نماد خاص خود را دارند. هر رنگ یک تعریف خاص دارد و با نماد مخصوص به خود نمایش داده می‌شود که این معانی و تعاریف و نماد ها در طول زمان و بر اساس اتفاقات و وقایع پیش آمده نهادینه شده‌اند.
و اما در مورد سیاه و سفید! اگر بخواهیم خیلی دقیق در مورد دو رنگ سیاه و سفید صحبت کنیم، باید بگوییم که سیاه و سفید رنگ نیستند، جالب است بدانید که به نور، سفید می‌گویند و به عدم نور، سیاه. بنابراین برداشتی که از این گفته می‌شود این است که نور و عدم نور یا تاریکی دارای نقشی اصلی در طراحی و هنر هستند و هر کدام در هر جایی معانی و نمادهای مختلفی دارند.
آثاری که در موزه‌ها و مکان‌های دیگر از هنرمندان و طراحان برجسته و معاصر وجود دارد، نشان دهنده‌ی تفسیر آنان از معنای نمادین سیاه و سفید است.
ویژگی های رنگ سیاه و سفید
سیاه و سفید کاملا با هم در تضاد هستند و با وجود اینکه رنگ نیستند، به اندازه دو رنگ با هم تفاوت دارند.
یکی از ویژگی‌های اساسی که هم برای سفید هم برای سیاه می‌توان گفت، خنثی بودن این دو رنگ است.
این خنثی بودن به این معنی است که هر کدام از آن‌ها کاملا واضح تعریف شده‌اند و تفاوت مشخصی با یکدیگر دارند. بنابراین اگر یک چیزی سیاه و سفید باشد، همه جوانب آن کاملا مشخص است و با هیچ چیز دیگری به اشتباه گرفته نمی‌شود و پارامترهای مشخصی دارد.
حال تصویرسازی سیاه و سفید نیز تمام این ویژگی ها دارد و همه چیز در آن کاملا مشخص است و هیچ‌گاه ذهن انسان را به سمت دوراهی نمی‌کشاند.
برای روشن‌تر شدن این مسئله به طور مفصل به تعریف سیاه و سفید به صورت جداگانه و همچنین به صورت ترکیب آن‌ها نیز می‌پردازیم.
سفید
رنگ سفید، نماد :
- معصومیت
- پاکی
- وفاداری
است.
در اکثر فرهنگ‌ها به سفید به عنوان:
- رنگ برائت و بکر بودن
- خالص بودن
- صلح و وفاداری
نگاه می‌شود. در فرهنگ غرب رنگ سفید نماد شادی می‌باشد که در هنگام تولد و عروسی و غسل تعمید، آن‌ها لباس سفید می‌پوشند و تزئینات سفید به کار می‌برند.
در آثاری که رنگ سفید در آن وجود دارد، معمولا نقش‌های زنانه بررسی می‌شوند مانند مادر.
سفید در فرهنگ های مختلف
در برخی فرهنگ‌ها نیز مانند فرهنگ‌های آسیایی و آفریقایی رنگ سفید نماد مرگ و عزاداری است و از آن در اینگونه مراسم‌ها استفاده می‌شود.
رنگ سفید نشان‌دهنده پاکی، ابدیت و تقدس از جمله در دین اسلام و مسیحیت می‌باشد.
در کل رنگ‌ها از سطح اجسام به چشم انسان منعکس می‌شوند که این نشان‌دهنده این است که هر رنگ یک طول موج است. اما سفید نور خالص است که منعکس می‌شود و چیزی که سیاه نباشد سفید است یعنی نور است.
سیاه
رنگ سیاه نماد :
- عزاداری
- مرگ
- پنهان کاری
می‌باشد.
سیاه در فرهنگ‌ها و دین‌های مختلف معانی مختلفی دارد و نماد چیزهای مختلفی نیز می‌باشد مثل :
- مرگ
- جنبه تاریک طبیعت
- رمز و راز
- قدرت
- اعتبار
- اشراف
سیاه سفید
تصویرسازی سیاه سفید که ترکیب رنگ‌های سیاه و سفید است نماد تضاد است. در برخی از فرهنگ‌ها و ادیان نیز این دو رنگ متضاد و غیرمربوط به هم رنگ مخصوص مراسمی مثل زندگی و مرگ است.
سیاه سفید می‌تواند خیلی مرموز باشد. سیاه سفید در آثار هنرمندان مختلف، مضمون‌های متفاوتی دارند به عنوان مثال در برخی از آثار برای پرداختن به مضامینی همچون هویت و حضور و غیاب از سیاه و سفید استفاده شده است. در برخی از آثار انتزاعی نیز از سیاه و سفید به عنوان دو نقطه مقابل هم استفاده شده است.
خلق تصویرسازی سیاه و سفید
تصویرسازی سیاه و سفید نیز برای رساندن مفاهیم مختلف به کار برده می‌شود.
یک اثر سیاه و سفید در عین اینکه همه چیز آن کاملا مشخص است اما گاهی نیز مرموز می‌شود و می‌تواند به عنوان یک اثر انتزاعی شناخته شود.
اینکه یک اثر کاملا ساده باشد و به راحتی مفهوم خود را برساند و یا اینکه مرموز و انتزاعی باشد بستگی به خلاقیت طراح آن اثر دارد.
به عنوان مثال یک هنرمند تصویرگر می‌تواند یک تصویرسازی سیاه و سفید را به هر دو نحوی که گفته شد ایجاد کند.
تصویرسازی سیاه و سفید
تصویرسازی سیاه و سفید و دیدن تصاویر سیاه و سفید، بینش جدیدی به وجود می‌آورد و آن این است که می‌شود از رنگ‌ها به عنوان یک انتخاب استفاده شود و نه یک ضررورت.
تصاویر سیاه و سفید هیچ رنگی ندارند، اما باز هم زیبایی خاص خود را دارند و هدفی که برای آن به تصویر کشیده شده‌اند را نیز تکمیل می‌کنند، بنابراین به این نتیجه می‌رسیم که رنگ یک انتخاب است ن یک ضرورت.
به نقاشی‌های سیاه و سفید مونوکروم می‌گویند. للیا پکر و جنیفر اسلیوکا، که از متصدیان مونوکروم هستند، در باره این نوع آثار این چنین اظهار نظر می‌کنند:
مونوکروم
“نقاشانی که پالت رنگی را در آثار هنری شان کاهش می‌دهند، دلایل بسیاری برای کارشان دارند، اما می‌توان گفت مهم‌ترین دلیل شان این است که کم کردن رنگ‌ها موجب می‌شود، بیننده به جای توجه به
- رنگ‌ها
- به موضوع
- مفهوم
- تکنیک نهفته در تصویر
توجه کند و تمام تمرکزش روی این‌ها باشد.”
ویژگی تصویرسازی سیاه و سفید
تصویرسازی سیاه و سفید ، یک تکنیک است که هنرمند تصویرگر را از پیچیدگی‌های انتخاب رنگ آزاد میکند.
در تصویرسازی سیاه و سفید ، هنگامی که می‌خواهیم یک موضوع که در آن نیاز به استفاده از رنگ است را به صورت سیاه و سفید تصویرسازی کنیم، به جای نشان دادن رنگ‌ها از رنگ خاکستری که چیزی مابین سیاه و سفید می‌باشد،
استفاده می‌کنیم. هر بازدید کننده‌ای می‌تواند از یک جنبه متفاوت به تصاویر سیاه و سفید نگاه کند. هر کدام از آن‌ها معنی خاص خود را سیاه، سفید و خاکستری بکار برده شده در این تصاویر دارند. با این وجود مفهوم کلی که از تک تک این تصاویر برداشت می‌شود برای همه این بازدیدکنندگان یکسان می‌باشد.
علاوه بر این‌ها تصویرسازی سیاه و سفید و از بین بردن رنگ‌ها، این امکان را به هنرمندان و تصویرگران می‌دهد تا به نور و سایه در یک شکل و نحوه‌ی سقوط نور و سایه روی سطح آن شکل تمرکز کنند.
تصاویر سیاه و سفید در موضوعات مقدس
در قرون وسطی برای موضوعات مقدس و اهداف عبادی، از تصاویر سیاه و سفید استفاده می‌شده است. چراکه این تصاویر از پرت شدن حواس جلوگیری می‌کنند و در اصل برای تمرکز ذهن خلق شده‌اند.
دلیل اینکه از سیاه و سفید و تمرکز آن برای اهداف عبادی استفاده می‌شود، این است که عبادت بایستی کاملا خالص باشد و این خلوص با رنگ‌ها ممکن است از بین برود زیرا رنگ‌ها زیبایی‌های خاص خود را دارند و توجه‌ها را به خود جلب می‌کنند.
بنابراین استفاده از رنگ‌ها برای موضوعات مقدس و عبادی مناسب نمی‌باشد و در اینجا تصویرسازی سیاه و سفید است که به کمک هنرمندان و تصویرگران می‌آید. در زندگی روزمره نیز سیاه و سفید نشانه‌هایی از تغییر به یک زمینه اخروی و یا معنوی می‌باشد.
هدف تصویرسازی سیاه و سفید
اگر بخواهیم خیلی مختصر و مفید هدف تصویرسازی سیاه و سفید را بگوییم، می‌گوییم استفاده از حداقل رنگ برای حداکثر تاثیر هدف این هنر می‌باشد. رنگ‌ها در تصویرسازی بسیار مهم هستند و تصویر را جذاب می‌کنند اما زمانی که یک هنرمند امکان دسترسی به تمام رنگ‌ها را دارد، ولی از هیچ رنگی استفاده نمی‌کند، این بی‌رنگی، به طرز عجیبی تکان‌دهنده و قابل تامل می‌باشد. هنرمندانی که شیفته تئوری رنگ‌ها هستند و از آثار روانشناختی آن‌ها روی مخاطبان خود آگاه هستند، با تغییر و دستکاری
- رنگ‌ها
- نور
- فضا
باعث می‌شوند که بینندگان واکنش عجیب و خاصی از خود نشان دهند.
دکتر گابریل فینالدی، مدیر گالری ملی می‌گوید: “هنرمندان به دلایلی نظیر زیبایی شناختی، احساسی و اخلاقی تصاویر سیاه و سفید را بیشتر انتخاب می‌کنند. تداوم تاریخی و تنوعی خارق العاده ای که درعین سادگی در این آثار از قرون وسطی تا به امروز ایجاد شده است، نشان‌دهنده حیاتی بودن این هنر در تمام جوامع در همه زمان ها می‌باشد.”
ویژگی‌های تصاویر سیاه و سفید
تصاویر سیاه و سفید ویژگی‌های خاصی دارند که در اینجا چند مورد از این ویژگی‌ها را بیان می‌کنیم. تصاویر سیاه و سفید جذابیت خاصی دارند و همین موضوع موجب شده تا طرفداران زیادی داشته باشند. با حذف رنگ از تصاویر و ساختن یک تصویر سیاه و سفید جادویی رخ می‌دهد که احساسات افراد را لبریز از معانی میکند. این تصاویر تمرکز بیینده را بیشتر بر روی موضوع خود جذب می‌کنند و او را در زمان حرکت می‌دهند. برخی عکس‌ها در حالت سیاه و سفید بسیار زیباتر از حالت عادی و رنگی خود به نمایش درمی‌آیند.
کمپوزیسیون در تصاویر سیاه و سفید
کمپوزیسیون در عکاسی یعنی ترکیب‌بندی و نحوه قرارگیری عناصر و المان‌های بصری در کادر عکس. در تصویرسازی سیاه و سفید کمپوزیسیون بسیار مهم می‌باشد و این تصاویر باید دارای کمپوزیسیون قوی باشند که شامل اشکال و خطوط مناسب می‌باشد که باید به طور خلاقانه با هم ترکیب شوند تا با عدم وجود رنگ جذابیت و زیبایی خود را حفظ کنند.
احساسات
اگر برای بیان موضوعی یا روایت یک داستان از شیوه‌ی نوشتن استفاده کنید و منظور خود را با متن برسانید، احساسی که در این موضوع یا داستان وجود دارد هیچ‌وقت از داخل متن به خواننده و مخاطب منتقل می‌شود. اما در تصویرسازی می‌توان احساس موجود را به گونه‌ای به تصویر کشید که این موضوع بستگی به هنر و خلاقیت تصویرگر دارد.
در تصاویر سیاه و سفید به دلیل عدم وجود رنگ و تمرکز بیینده بر روی اشکال و سوژه‌های موجود در عکس احساسات به تصویرکشیده شده در آن‌ها بهتر نمایان می‌شوند. در حقیقت سادگی که در این تصاویر وجود دارد باعث ارتباط بهتر اشکال موجود در عکس با هم و حتی مخاطب با این اشکال می‌شود.
سادگی
تصاویر سیاه و سفید به دلیل نداشتن رنگ، به سادگی مشهور هستند. بنابراین می‌توانید از این تصاویر برای کم کردن و به حداقل رساندن عواملی که باعث گیج شدن بیننده می‌شوند استفاده کنید. در طبیعت ممکن است گاهی رنگ‌هایی وجود داشته باشند که باعث گیج شدن شوند و توجه بیننده را از سوژه اصلی و موردنظر دور کنند. در این مواقع برای جلوگیری از گیج شدن و تمرکز حواس بیننده به موضوع اصلی به سراغ تصویرسازی سیاه و سفید می‌رویم.
بافت در تصاویر سیاه و سفید
در تصاویری که هدف آن‌ها نمایش بافت خاصی از هر چیزی می‌باشد تصویرسازی سیاه و سفید بهترین روش و گزینه می‌باشد. زیرا در تصاویر سیاه و سفید اشکال به طور کامل از هم متمایز شده‌اند و خطوط مطلقا سیاه و یا مطلقا سفیدی در این تصاویر وجود دارند، به خوبی می‌توانند بافت موردنظر را نشان دهند.
سایه‌ها در تصاویر سیاه و سفید
در تصویرسازی سیاه و سفید سایه‌ها با وضوح بیشتری آشکار می‌شوند که می‌توانند بسیار هیجان‌انگیز باشند. در تصاویر رنگی، برخی سوژه‌ها با رنگی که دارند وزن بیشتری از سایه‌ها دارند و باعث می‌شوند سایه‌ها زیاد مورد توجه قرار نگیرند. اما در تصاویر سیاه و سفید این وزن بصری به طور مساوی بین اشکال و سایه‌ها تقسیم می‌شود و اینگونه است که با وضوح سایه‌ها این تصاویر جذابیت بیشتری پیدا می‌کنند. بنابراین اینگونه نتیجه گیری می‌شود که برای تصاویری که سایه‌ها در آن‌ها اهمیت دارد بهتر است از تصویرسازی سیاه و سفید استفاده شود.
کنتراست در تصاویر سیاه و سفید
در تصاویر رنگی به دلیل جدا شدن اشکال توسط رنگ‌هایشان کنتراست به خوبی برقرار می‌شود. اما در تصاویر سیاه و سفید به دلیل عدم وجود رنگ، ممکن است حتی اشکال از پس زمینه تصویر قابل جدا شدن و تشخیص نباشند. بنابراین در تصویرسازی سیاه و سفید بایستی به کنتراست تصویر دقت شود و با هنر و تکنیک‌های خاصی که این روش دارد، سعی در تظیم کنتراست به بهترین شکل شود.
همچنین در تصاویر سیاه و سفید نور کنتراست به خوبی نمایش داده می‌شود. بنابراین برای تصویرسازی چیزهایی که این نور در آن‌ها مهم است، تصویرسازی سیاه و سفید بهترین گزینه می‌باشد به عنوان مثال برای تصویرسازی چیزی که آفتاب بعدازظهر در آن وجود دارد که رنگ‌ها را به هم می‌ریزد می‌توان از تصویرسازی سیاه و سفید استفاده کرد. پیشنهاد می کنم مقاله ۵ شغل مرتبط با هنر تصویرسازی را نیز مطالعه کنید.
تصویرسازی سیاه و سفید در کلیپ آرت‌ها
کلیپ آرت‌ها تصاویری هستند که هر کدام از آن‌ها نماد چیز خاصی هستند و از آن‌ها در کارهای هنری در قالب‌ها و فرمت‌های مختلفی مثل
- عکس
- حروف
- تصویرسازی
استفاده می‌شود. حال این کلیپ آرت‌ها برای اینکه بیشتر جلب توجه کنند و جذابیت داشته باشند اغلب به صورت سیاه و سفید تصویرسازی می‌شوند.
از کلیپ آرت‌ها می‌توان در:
- پروژه‌های تجاری
- پوسترها
- تبلیغات
- کارت‌های دعوت
- و …
استفاده کرد. کلیپ آرت‌ها معمولا در اندازه‌ها و مقیاس‌های کوچک تصویرسازی می‌شوند بنابراین برای دیده شدن آن‌ها، به روش سیاه و سفید تصویرسازی می‌شوند.
نکاتی برای تصویرسازی سیاه و سفید
در اینجا به بیان نکاتی چند راجع‌به تصویرسازی سیاه و سفید و چگونگی ایجاد به تصویر سیاه و سفید می‌پردازیم. تماشای فیلم‌های سیاه و سفید می‌تواندکمک زیادی به ایده گرفتن برای ایجاد تصاویر و خلق تصاویری که جذابیت بیشتری داشته باشند کند. زیرا در این فیلم‌ها هیچ رنگی وجود ندارد و سعی شده است که تمام مفاهیم در تصاویر سیاه و سفید گنجانده شده و به مردم نمایش داده شود.
نور تخت در تصاویر سیاه و سفید
در تصاویر سیاه و سفید بهتر است از نور تخت استفاده شود. نور تخت نوری است که گستره‌ی وسیعی ندارد به همین دلیل تصاویر سیاه و سفید با آن خیره‌کننده خواهند شد. برای این امر بایستی از میان عناصری که قرار است به تصویر کشیده شوند، یک یا دو عنصر بسیار تیره انتخاب شود که چشم‌ها را بیشتر مجذوب می‌کنند.
تیره‌تر کردن قسمت‌های تاریک
تکنیکی که همگان در ایجاد تصاویر سیاه و سفید از آن استفاده می‌کنند و جلوه‌ای بسیار زیبا نیز دارد، تیره‌تر کردن قسمت‌های تاریک تصویر جهت روشن‌تر شدن قسمت‌های روشن و سفیدی‌ها است. با این کار نقاط روشن، روشن‌تر دیده خواهند شد حتی اگر در واقعیت اینگونه نباشد.
استفاده از خطوط
برای اینکه یک تصویرسازی سیاه و سفید هیجان انگیز داشته باشید باید از خطوط در تصویرسازی خود استفاده کنید. خطوط باعث می‌شوند قدرت اثر بصری چند برابر شود.
خالص بودن رنگ
نکته‌ی دیگر این است که سیاه و سفید در تصویرسازی سیاه و سفید باید خالص باشند، در غیر این صورت تصویر شفافیت لازم را ندارد و رنگ خاکستری آن باعث کثیف و تار دیده شدن آن می‌شود.
نتیجه گیری
در این مقاله در مورد تصویرسازی سیاه و سفید صحبت شد. تصویرسازی در واقع روشی است برای انتقال مطالبی که از طریق متن و نوشتن به سختی مفهوم می‌شوند. بنابراین به تصویرکشیدن آن مطالب در فهماندن آن ها و انتقال مطالب کمک بسیار زیادی میکند. یکی از روش‌های تصویرسازی، تصویرسازی سیاه و سفید می‌باشد که به طور مفصل در این مقاله راجع‌به آن صحبت شد. در این مطلب ابتدا به طور کامل و جداگانه به توصیف رنگ سیاه و سفید پرداخته ایم. در این توصیف‌ها گفته شده است که این رنگ‌ها در هر فرهنگ و دینی که معنی دارند و نماد چه چیزی هستند.
سپس در مورد ترکیب این دو رنگ با هم صحبت شده است. اینکه در چه جاهایی از این ترکیب‌ها استفاده می‌شود و چه کاربردهایی دارند. سپس به طور مفصل تصویرسازی سیاه و سفید تعریف شده است. اهداف و ویژگی‌های این نوع تصویرسازی بیان شده است. در انتها به نکاتی چند راجع‌به تصویرسازی به این روش پرداخته‌ایم. اینکه از کجا باید شروع شود و چه نکاتی در حین تصویرسازی باید رعایت شود و چگونگی به پایان رساندن کار.
بر اساس مطالبی که بیان شد اگر شما قصد تصویرسازی برای انتقال یک موضوع و ایده را دارید، و می‌خواهید که توجه بیننده کاملا به سوژه اصلی در تصویر شما متمرکز باشد و درگیر جزئیاتی مثل رنگ‌ها نشود، می‌توانید از تصویرسازی سیاه و سفید استفاده کنید.
اگر این مقاله را خوانده‌اید و مطلبی در ذهن شما است که بیان نشده است حتما آن را با ما در میان بگذارید تا در مقالات بعدی ارائه دهیم. خوشحال می‌شویم پیشنهادات و انتقادات خود را با ما در میان بگذارید تا در جهت ارتقا کار و پیشرفت خود از آن‌ها استفاده کنیم. پیشنهاد می کنم مقاله تصویرسازی کتاب کودک را نیز مطالعه کنید.
سوالات متداول
اصطلاحا به تصاویر سیاه و سفید مونوکروم یا تک رنگ گفته می شود. تک رنگ در اصل برای توصیف نقاشی ها، طراحی ها، طرح ها یا عکس هایی که فقط از سفید و سیاه استفاده می شود گفته می شود.
از تصویرگران مشهوری که از هنر تصویرسازی سیاه و سفید استفاده کرده اند می توان به ونسان ون گوگ، سالوادور دالی و اندی وارهول اشاره کرد. این هنرمندان از هنر تصویرسازی سیاه و سفید برای خلق آثار هنری گیرا و منحصر به فرد استفاده کردند که تا به امروز همچنان بینندگان را مجذوب خود می کند.
در آثار هنری سیاه و سفید، روشنایی (درخشندگی)، شکل و کنتراست به ابزار اصلی ارتباط تبدیل می شود. این آثار به جای اینکه بیننده را محدود کند، یک اثر هنری بی رنگ می تواند انسجام بصری و علاقه ایجاد کند بدون تداخل رنگ.
پایان مقاله تصویرسازی سیاه و سفید
