آیا با نکات طراحی چهره (به انگلیسی Figure Drawing) آشنا هستید؟ مهارت های طراحی اساس اصلی نقاشی هستند، با این مهارت ها کار با قلمو را آموخته و مهارت های بینایی و دستی خود را افزایش می دهیم. در ابتدا طراحی چهره مانند یادگیری یک ساز موسیقیایی است، طراحی نیز مانند یادگیری سازها به محاسبات و تمرین بسیاری نیاز دارد. به مرور زمان مهارت‌کشیدن خطوط و اشکال بهبودیافته و بر طراحی چهره مسلط خواهید شد. این مقاله خیلی راحت میتونه بهتون کمک کنه که با موضوع طراحی چهره آشنا بشین.
باید در ابتدای هر طراحی چهره مقصود خود را مشخص کنید
طراحی ساختار و جزییات مشابه زمانی که برای شخص دیگری انجام می دهید اهمیت بیشتری می یابد. شاید بتوانید نمونه ای مشابه طراحی کرده و تشابه در اولویت کار نباشد، به هر حال در آخر باید طراحی چهره ی خود را به صورت مطلوب به پایان برسانید.
تناسبات در طراحی چهره
به طور کلی نظریه رایج مابین نقاشان طراز اول بر این است که زمانی می توانیم در شبیه سازی از چهره در نقاشی به بالاترین سطح برسیم که تناسبات و رابطه ما بین اجزای صورت را در یابیم و نه صرفه شکل هر کدام را. به این معنی که در شبیه سازی بیش از اینکه شکل و رنگ چشم ها مهم باشند، جایگاهشان در چهره انسان مهمتر است. گواه این مطلب را می توانیم در نقاشی پرتره یک شخص در سال های مختلف زندگی اش ببینیم.
او ممکن است در اثر افزایش سن موهای کمتری داشته‌باشد ، غبغب داشته‌باشد یا عینکی شده‌باشد اما به هرحال می توانیم تشخیص دهیم که او، همان شخص است و این دقیقا به خاطر ثابت بودن همان تناسبات اعضای صورت است که تغییر ناپذیرند و باعث می شوند.
شیوه های اجرای تناسبات در طراحی چهره
با اینکه همه نقاشان پرتره بر این اصل توافق دارن اما راه های اجرای این شیوه متفاوت هستند. برخی بر این باورند که در ابتدا با استفاده از خطوط مستقیم جایگاه ابرو ها، بینی، چانه، گردن و شانه ها را تعیین کنند و برخی دیگر در ابتدا ساختار جمجمه را با اشکال بزرگتر طراحی می کنند. در شیوه اول با استفاده از خطوط لبه های خارجی اعضای چهره مشخص می شوند در حالیکه در روش دو از اشکال بزرگ حفره چشم ها ، زاویه فک ها و برجستگی بینی به شکل کلی طراحی می شوند. برخی دیگر از نقاشان متد ترکیبی از دو روش بالا را انتخاب می کنند.
به این صورت که در ابتدا با استفاده از خطوط جایگاه اعضای چهره را مشخص کرده و سپس با اشکال بزرگتر چهارچوب کلی صورت را طراحی و نقاشی می کنند. همه این نقاشان چه آن دسته که که از روش اول یا دوم و یا ترکیبی استفاده می کنند، روشی را به کار می گیرند که بتوانند با در نظرگرفتن راستای صورت به بهترین روابط تناسبی در اندازه های صورت دست یابند. به طور کلی آنها اندازه تقریبا مساوی را برای فاصله پیشانی تا خط ابرو، فاصله خط ابرو تا زیر بینی و فاصله از زیر بینی تا انتهای چانه را در در نظر دارند. تناسب دیگری که می توان استفاده کرد تساوی طول گوش با فاصله خط ابرو تا زیر بینی می باشد.
هر شکلی را در رابطه با فضای کناری آن در صورت ببینید
هنرمند نقاش ، آنتونی رایدرAnthony Ryder شهرت خود را در زمینه طراحی از فیگور بدست‌آورده در طراحی از پرتره دردرجه اول به ارتباطات فی مابین اجزای داخلی صورت با سر انسان و بخ خصوص ارتباط اعضا با یکدیگر می پردازد. او با طراحی یک چشم شروع کرده و از آنجا با احتساب بینی و فاصله به چشم بعدی می پردازد ، سپس به گونه ها و دهان در ارتباط با یکدیگر پرداخته است.
از آنجا که او به اندازه گیری همه اعضا با همدیگر توجه میکند ، به جای اینکه از طراحی چشم ها ناگهان به طراحی گوش بپردازد طراحی را پشت سر هم انجام میدهد. از لحاظ این هنرمند شبیه سازی زمانی اتفاق می افتد که تمامی مجموعه گوش ها، شانه ها ، گردن و موها و صورت در کنار هم مدنظر قرار میگیرند.
در طراحی چهره :در کشیدن اندازه ی چشم ها دقت لازم را به خرج دهید
اغلب ما زمان زیادی را به چشمان دیگران خیره می شویم و مایلیم که آنها را بزرگتر از حد معمول ببینیم. در هر صورت به صورت معمول حدودا فاصله ی یکطرف صورت تا طرف دیگر، حدودا به اندازه ی طول پنج چشم می باشد. با توجه به این نکته، می توانید فرم دقیق تر چشم ها را به دست آورید. یافتن اشکال و ارتباط آنها با یکدیگر بسیار لذت بخش است. حذف موضوع سبب از بین رفتن ترس و دیدن اشکال به رنگها و ارزش های آنها می شود. کشیدن خطوط راهنما نیز یکی از روش های طراحی درست و دقیق چهره می باشد.
دقت داشته باشید که چشم ها را در فرم بیضی صورت به درستی قرار دهید. اگر به اکثر چهره ها نگاه کنید، خواهید دید که چشم ها حدودا در وسط فرم بیضی قرار گرفته اند. اشتباهی که اغلب در طراحی چشم ها تکرار می شود این است که آنها را بدون در نظر گرفتن پیشانی و خط رویش مو، بالاتر از حد معمول قرار می دهند. در هنگام کشیدن چشم ها به ضخامت پلک دقت داشته باشید، که البته در طراحی چهره ی کامل این گزینه زیاد مهم به نظر نمی رسد. زاویه ی پلک بالا در مقایسه با پلک پایین هم نباید از قلم بیافتد.
در طراحی چهره جای مناسب گوش ها را بیابید
هنگام طراحی چهره باید دقت کنید که گوش را زیاد نزدیک به چشم نکشید. معمولا فاصله ی گوش از چشم به اندازه ی فاصله ی چانه تا گوشه ی خارجی چشم است.
چطور گوش ها را در طراحی چهره بکشید
مشخصه های صورت انسان باعث جذابیت چهره می شوند. با وجود اینکه این ویژگی ها و مشخصه ها در تقریبا همه ی صورت ها مشابه هستند اما جزییات آنها باعث تفاوت چهره ها می شوند. مثلا، هر بینی استخوان و غضروف و دو سوراخ دارد، اما برخی بینی ها باریک و برخی پهن تر هستند، برخی از آنها سر بالا و بعضی دیگر به طرف پایین کشیده شده‌اند.
از گوش تا گوش در طراحی چهره
با همه ی پیچ ها، فرو رفتگی ها و چین خوردگی هایی که در گوش مشاهده می شود، طراحی گوش را دشوار خواهد ساخت. اما اگر با ساختار گوش آشنا شوید، طراحی آن نیز به همان میزان آسان تر خواهد شد. گوش از غضروف تشکیل شده و در قسمت پایین لاله ی نرم گوشتی قرار دارد. اگر از نیمرخ به فرم صورت نگاه کنید خواهید دید که بالای گوش هم تراز با ابروهاست و پایین گوش هم با قسمت پایین بینی هم تراز است.
قسمت جلویی گوش در میان جلو و عقب سر واقع شده است. اما درست مثل هر کدام از اعضای دیگر، این ویژگی نیز از فردی به فرد دیگر متفاوت است اما می توان گفت که ساختار همه ی این اعضا یکسان است. بزرگترین اجزای گوش و قابل توجه ترین آنها لاله، حلزونی و نرمه ی گوش هستند. برای کشیدن گوش هر شخص، باید مشخصه های آن فرد را به درستی بررسی کرد.
مراحل کشیدن گوش ها
- وقتی از نیمرخ به سر نگاه می کنیم، می توانیم حلزونی داخلی و دیگر اشکال گوش را مشاهده کنیم.
- وقتی از سه رخ پشت به گوش نگاه کنیم، لاله ی خارجی را خواهیم دید. این همان غضروفی است که گوش را به سر متصل می کند.
- اگر از پشت به گوش نگاه کنیم، اتصال لاله ی خارجی به سر را خواهیم دید.
- در ابتدا می توانید گوش ها را به شکل بیضی رسم کنید. وقتی شکل کلی را رسم کردید شروع به کشیدن اجزا کرده و از پایین اندکی به سمت بیرون بیضی بروید.حال می توانید حلزونی و دیگر قسمت ها یکی یکی رسم کنید.
- این طراحی فرم گوش را به صورتی که معمولا دیده می شود نشان می دهد. در اینجا فرم گوش اندکی بیضوی تر دیده می شود. حالا مثل قبل کشیدن دیگر اجزای داخلی فرم بیضی را کامل کنید.
- ۶گوش ها معمولا در زاویه ی سر قرار دارند و معمولا به سر نزدیک هستند. بالای گوش ها هم تراز با ابروها هستند، و پایین گوش ها نیز با پایین بینی هم تراز هستند. از دید نیمرخ می توان دید که قسمت جلوی گوش در میانه ی سر قرار دارد( بدون محاسبه ی بینی).
زوایا را در طراحی چهره در نظر بگیرید
قبل از شروع طراحی نیمرخ چهره، به زوایای بین پیشانی و نوک بینی و همچنین نوک بینی و چانه دقت کنید. این حرکت در ایجاد ساختار کلی چهره به شما کمک خواهد نمود.
در طراحی چهره :رنگ پوست خود را نقاشی کنید
به رنگ پوست داخلی مچ خود نگاه کرده و آن را مدل مقیاس قرار دهید. سپس آن را با رنگی مشابه مخلوط کنید، به عنوان مثال رنگ های Flesh و Radiant Magenta رنگ های مناسبی هستند. و سپس با رنگ Flake White را به منظور تنظیم ارزش رنگی به ترکیب اضافه کنید. در نهایت میزان خلوص رنگ ترکیب را با اضافه کردن Raw Umber و سبز پایه تنظیم کنید.
رنگ در طراحی چهره
استفاه درست رنگ ها نیز اهمیت ویژه ای در طراحی چهره دارد. در ادامه به بررسی این موضوع می پردازیم.
1 . برای جاگذاری اعضای صورت از رنگ های خنثی استفاده کنید
هنرمندان معمولا از از رنگ های خنثی ( سفید تیتانیوم ، زرد اکر و عاجی سیاه ) برای تعیین کردن خطوط بالایی و پایینی سر ، خطوط کناری ، خط گردن در صورتی که به سمتی چرخش داشته باشد، خط های افقی بالایی و پایین صورت برای جایگذاری چشمها و فک و خطوط بالا و پایین بینی بهره می برند.
2 . ارزش های رنگی را اولویت بندی کنید
برخی از هنرمندان به جای پرداختن به خطوط و رنگ امیزی دقیق ، بیشتر به روابط جاری فی مابین ارزش رنگی تاریک ، روشن و میانه پرداخته اند. ایشان عقیده دارن که تعداد رنگ های استفاده شده برای نشان دادن رنگ پوست در صورتی اهمیت دارد که ارزش رنگی ها ( تاریکی هاو روشنایی ها ) به صورت نسبی درست باشند.
3 . از تکه های رنگی استفاده کنید
تکه های رنگی در اینجا دقیقا به این معناست که هنرمند نقاشی را با رنگ های خیس به پایان می رساند در این صورت وی تکه های رنگ ها را در کنار هم قرار می دهد و در مرحله ویرایش نقاشی آنها را تلفیق می کند. این تک ها ی رنگی که گاها از لحاظ نوع رنگ کاملا بی ارتباط با یکدیگرند، بر اساس ارزش رنگی معین انتخاب شده و اشکال کلی را تعیین می کنند. این تکه ها در صورت تلفیق شدن پوست، مو و البسه را القا خواهند کرد.
جمجمه مهمترین بخش این طراحی است
جمجمه قاب سر و صورت است، و زمانی که به چهره ی یک فرد نگاه می کنیم، از پیشانی، استخوان ابرو و گونه، بینی و چانه، همه نشانه هایی از جمجمه هستند. اگر در پی طراحی اندام هستید متوجه خواهید شد که مهمترین بخش ها، اجزای اصلی جمجمه هستند.
در طراحی چهره جمجمه را بیش از حد کوچک نکشید
جزییات صورت تنها قسمت هایی نیست که باید در طراحی چهره به آنها دقت کنید. قسمت های بالای جمجمه را کوتاهتر نکشید و همچنین در کشیدن‌پشت سر و گردن هم دقت لازم را به خرج دهید. اندازه ی بینی را با چشم ها مقایسه کنید.
دقت داشته باشید که میزان کوچک بودن چشم به اندازه و ساختار بینی بستگی دارد.
برخی از مهمترین این نقاط :
- بالاترین نقطه ی سر
- خط ابرو
- کاسه های چشم
- زاویه ی فک
- نقطه ی چانه
با مشخص نمودن این نقاط می توانید ساختار سر را ترسیم کنید. این نقاط را در جمجمه به خاطر سپرده تا هنگام طراحی از چهره ی یک فرد واقعی آنها را بیابید. حتی می توانید این نقاط را به صورت کم رنگ در طراحی مشخص کرده و یا فقط به صورت ذهنی به خاطر بسپارید. در هر صورت، مشخص نمودن این نقاط در طراحی ساختار اصلی به شما کمک خواهند نمود. پیشنهاد می کنم مقاله طراحی چشم را نیز مطالعه کنید.
مرزها را مشخص کنید
سر فقط یک شکل ندارد در واقع سر از چندین شکل کوچک تشکیل شده‌است. از آنجاییکه طراحی سر بسیار پیچیده‌است، سعی داریم آن را به صورت قسمت های کوچک قابل فهم توضیح دهیم. مرزها را مشخص نمایید، و این یعنی مکان دقیقی که این اشکال کوچک در آن قرار دارند. این مرزها به دو نوع مرزهای دیداری و مرزهای اساسی تقسیم می شوند.
مرزهای دیداری زمانی رخ می دهند که لبه های یک شکل از دید محو می شوند مانند لبه ی بیرونی سر و یا لبه ی بینی زمانی که در کنار یک عضو دیگر قرار می گیرد. مرزهای اساسی نامحسوس تر هستند. این خطوط مرزهای یک شکل را زمانی که به شکل دیگری تبدیل می شود، مشخص می نماید.
این مرزها را می توان با دقت به نقاشی های حرفه ای پیدا کرد. تصویر ۲ اثری از ژان هنره فراگونارد (۱۷۳۲-۱۸۰۶)را نشان می دهد. در تصویر ۲ب نیز برخی از مهمترین مرزهای طراحی مشخص شده‌اند. برای نشان دادن مرزهای دیداری از خطوط سیاه و از خط چین های آبی نیز برای نشان‌دادن مرزهای اساسی استفاده‌شده‌است. نکته ی قابل توجه این است که فراگونارد برخی از این خطوط را در طراحی خود مشخص نموده و آنهایی را که مشخص نکرده، نقاش ما با دانش خود از اشکال سر، تعیین کرده است.
این کار را می توانید با طراحی سرهای مختلف که سنین متفاوتی دارند تمرین کنید و با تمرین است که این اشکال مهم سر را خواهید شناخت، و هر چه که جلوتر می روید، این تمرین را بر صورت های جوانتر انجام دهید، به این خاطر که مرزها در صورت های جوانتر نامشخص تر هستند.
ابتدا با خطوط آغاز کرده و با سایه زدن به پایان رسانید
اولین هدف ما در طراحی مشخص نمودن مرزهای اشکال اصلی می باشد. طبق گفته‌ی معلم هنر، دین کلر: «اول خطوط و سپس مدل‌سازی». زمانی که مرزها و محدوده های سر را مشخص نمودیم، پس از آن می توانیم مدل سازی را شروع نماییم. اگر برعکس عمل نموده و ابتدا از سایه گذاری ها آغاز کنیم، طراحی ما فقط نمونه ی کپی برداری شده‌بوده و تصویری سه بعدی ارائه نخواهد داد.
سایه گذاری را به ترتیب برجستگی انجام دهید، و این یعنی سایه گذاری ها را ابتدا از اشکالی که برجسته تر هستند مانند بینی و یا چانه آغاز نمایید، به این خاطر که سایه های این اجزا در صورت بیشترین توجهات را به خود جلب خواهند کرد.
زمانی که سایه گذاری اجزای برجسته به پایان رسید، نوبت به دیگر اجزا می رسد که طبیعتا سایه های محوتری خواهند داشت. در حقیقت، این مدل سازی ها به منظور جلب توجه انجام می گیرند به این خاطر سایه های تیره تر بیشتر از سایه های روشن، به چشم می آیند. در نتیجه، مدل سازی نظم تصویری خواهد داشت. پیشنهاد می کنم برای افزایش مهارت خود در طراحی مقاله آموزش طراحی دست را نیز مطالعه کنید.
سوالات متداول
دقت در ترسیم شبکه، برای شروع طراحی چهره
تقسیم چهره به سه قسمت، به کمک خطوط افقی
تمرین و ممارست برای یادگیری شیوه ی ترسیم قسمت های مختلف صورت
ابتدا خطوط طراحی چهره را رسم کنید.
خط مو و گوش ها را ترسیم کنید.
سپس به ترتیب: چشم ها، ابروها، بینی و لب ها را ترسیم کنید و در انتهای کار، جزئیات نهایی مانند خطوط چهره، کک و مک یا موهای صورت را به طرح چهره اضافه کنید.
کاتر، پالت تخم مرغی، قلم مو، چسب کاغذی، کاغذ پوستی، پاک کن، مداد طراحی، مداد کنته، پنبه محو کن، تراش، سمباده، مقوای طراحی، زغال و انواع زغال طراحی، پودر زغال و تخته شاسی از اولین و اساسی ترین وسایل مورد نیاز برای طراحی چهره می باشند.
پایان مقاله طراحی چهره
